Depreme Dayanıklı Bina Nasıl Olmalı?
Ülkemiz deprem kuşağında bir ülke maalesef birçok kez bunu çok acı hatıralarla tecrübe ettik. Son yıllarda yaşadığımız Erzincan depremi, Gölcük depremi ve Pazarcık depremi bir kez daha hatırlattı ki, eğer önlemimizi almazsak bu yaşadıklarımız son olmayacak. Arkitan Mimarlık olarak depreme daha hazırlıklı olabilmek adına sizler için bazı önlemleri sıralamak istedik.
- Binanız Kaç Yaşında?
En temelinden başlamak gerekirse, depreme dayanıklılık noktasında bize binanızın yaşı gelmektedir. 1999 yılındaki Gölcük depreminden sonra yeni yönetmelikler çıkarıldı ve binalar bu yönetmeliğe göre inşa edildi. Yaşadığınız veya çalıştığınız yerin depreme hazır olduğunu öğrenmek için önce binanın yaşını sorgulatabilirsiniz.
- Binanın Zemini Depreme Dayanıklı Mı?
Zemin konusu da temel sorguların başında gelir. Kayalık zeminler depreme daha dayanıklıdır. Buna mukabil alüvyon araziler, yumuşak zeminler, dere yatağı bölgeleri ve su kaynaklarına yakın zeminler depreme dayanıklılık noktasında risk taşıyan bölgelerdir. Devlet kurumlarından, belediyelerden ve özel kuruluşlardan binanızın zeminini sorgulatabilirsiniz.
- Binanız Projeye Uygun Mu?
Depreme dayanıklılık konusunda en önemli noktalardan biri binanızın izin verilen projeye uygun şekilde yapılıp yapılmadığıdır. Binanın yaşı ve zeminin niteliği ne kadar iyi durumda olsa da eğer projeye uygun şekilde yapılmayan bir bina varsa bu durum deprem karşısında risk taşımaktadır.
- Kirişler, Kolonlar ve Su Yalıtımı
Kiriş ve kolonlar binalar için hayati önem taşır ve sağlıklı olduklarını anlamak çok kolaydır. Binanızı dayanıklılık testinden geçirterek bunu kolayca öğrenebilirsiniz. Ayrıca kolon ve kirişleri bizzat kendiniz gözlemleyerek çatlakların olup olmadığını anlayabilirsiniz. Tabi, siz yine bir uzman yetkiliye başvurarak en kısa sürede dayanıklılık testini taptırın. Ek olarak, binada nem veya rutubet olması zemin katı, temeli yıpratır ve bu durum binanın dayanıklılığını azaltır. Belirli periyodlarla kontrolleriniz yaptırmayı ihmal etmeyin.
Son yaşanan depremle birlikte biz mimarlar, deprem uzmanları ve diğer yetkililer gördük ki, bir takım düzeltilmesi gereken doğru bilinen yanlışlar mevcut. Bir binaya 35-40 yıllık olunca yıkılacak gözüyle bakılabiliyor veya yeni binalara yıkılmaz gözüyle bakılabiliyor. Bir binanın depreme hazırlıklı olması sadece yaşına değil; zeminine, projesine, kullanılan malzemelerine göre belirlenmektedir.
